آیا هنگام راه رفتن یا خم شدن زانویتان صدا می دهد؟ این صداها ممکن است دلیل نگران کننده ای نداشته باشند با این حال بهتر است با آگاهی از عوامل مختلفی که وجود دارد شرایط را بسنجید. در این مقاله به بررسی علت های مختلف صدا دادن و تق تق زانو می پردازیم.
زانو یک مفصل پیچیده است که از ساختارهای متفاوتی مثل استخوان، غضروف ، رباط ها ، تاندون ها و ماهیچه ها تشکیل شده است. این بخش ها باهم کار می کنند و امکان تحمل وزن، خم شدن و کشش را برای مفصل زانو فراهم می کنند.
وقتی زانوهای شما سالم است برای شما دغدغه ایجاد نمی کنند چون عملکرد خوبی دارند و به کمک آن ها شما به راحتی می توانید بایستید،راه بروید، ورزش کنید و در فعالیت هایی که از انجام آن ها لذت می برید شرکت کنید.
آیا صدا دادن زانو خطرناک است؟
با این حال وقتی زانوی شما طی صدمات یا فرسودگی که به صورت تدریجی و در گذر زمان اتفاق می افتد آسیب می بیند، ممکن است شما صداهای غیرعادی از زانوی خود بشنوید که می تواند احساس ناخوشایند و نگران کننده ای به شما منتقل کند مخصوصاً صدا دادن زانو با درد یا سخت شدن حرکت شما همراه باشد.البته صدا دادن زانو همیشه خطرناک نیست اما برای این که بهتر متوجه بشوید علت صدایی که از زانویتان می شنوید چیست در اینجا به 8 دلیل رایج انواع صداهای مفصل زانو و شرایطی که در آن نیاز است به پزشک مراجعه کنید، اشاره کرده ایم.
علت تق تق زانو چیست؟
1.آرتروز
آرتروز همراه با درد، سفتی، و محدودیت در حرکت مفاصل ظاهر می‌شود. این بیماری می‌تواند با ورم، حساسیت، و حتی صدای کلیک مفاصل همراه باشد. شدت علائم و فرآیند درمان آرتروز بستگی به میزان پیشرفت بیماری در هر فرد دارد.
ممکن است در این شرایط در هنگام حرکت از زانویتان صداهای زیر را بشنوید:
- صدایی مثل ترک خوردن یا ساییده شدن
و حالات زیر را احساس کنید:
- تراکم و سفت شدن دردناک در زانو
- احساس گرمی یا سردی در زانو
- احساس ضعف هنگام راه رفتن
این نشانه ها در صبح و بعد از نشستن به مدت طولانی بدتر می شوند.
دلایل رایج آرتروز زانو:
- تخریب و فرسودگی مفصل به مرور زمان ( در سالمندان)
- اضافه وزن و ضربه به مفصل زانو ( در افراد جوان)
2.پارگی منیسک
ممکن است در این شرایط در هنگام حرکت از زانویتان صدای زیر را بشنوید:
- صدایی مثل کلیک و تق تق زانو در زمانی که زانو ضربه می خورد یا بعد از آن، در هنگام حرکت
و حالات زیر را احساس کنید:
- قفل شدن یا کمانی شدن زانو که این حالت در هنگام راه رفتن بدتر می شود و مثل گرفتگی زانو است.
- احساس درد هنگام بلند شدن از روی صندلی یا بیرون آمدن از ماشین
- تورم همراه با درد و احساس ناپایداری در زانو در هنگام راه رفتن و حرکت دادن زانو
آسیب های منیسک و سایر آسیب های بافت نرم باعث علائم مشابهی مانند بی ثباتی، تورم دردناک و احساس قفل شدن یا گرفتگی در هنگام راه رفتن یا ورزش می شوند. اگر این علائم را دارید حتماً به پزشک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید تا زاویتان را معاینه کند و درمان مناسب را به کار گیرد.
دلایل رایج پارگی مینیسک:
- مصدومیت ورزشی در افراد جوان تر
- فرسودگی تدریجی استخوان در افراد سالمند
3.آسیب به رباط
وقتی به رباط زانوی شما آسیبی وارد می شود ممکن است اتفاقات زیر را تجربه کنید:
- هنگام پارگی رباط صدایی ناگهانی مثل خراشیده شدن خواهید شنید.
و حالات زیر را احساس می کنید:
- تورم همراه با درد و گرقتگی زانو هنگام راه رفتن
- پارگی بعضی از رباط ها می تواند موجب احساس ناپایداری در حرکت شود.
عوامل رایج آسیب به رباط:
- چرخش یا فرود نادرست پس از پریدن هنگام ورزش (صدمات غیر تماسی)
- صدمه ناگهانی مانند یک حادثه رانندگی یا تکل در فوتبال، زمانی که زانو با یک ضربه شدید از جلو، پشت یا کنار ضرب می‌بیند.
4.پارگی تاندون
در صورتی که به تاندون هایتان آسیبی وارد شود احتمالاً شرایط زیر را تجربه می کنید:
- هنگام پارگی تاندون صدایی ناگهانی مثل خراشیده شدن خواهید شنید.
و حالات زیر را احساس می کنید:
- تورم همراه با درد و گرفتگی زانو که باعث می شود بیمار نتواند زانویش را صاف کند.
- یک فرورفتگی در پایین سطح استخوان زانو ویا حرکت استخوان زانو به سمت بالا
- یک فرورفتگی (حفره) در بالای استخوان زانو و استخوان زانو که به سمت پایین حرکت می‌کند. (نشانه‌هایی که احتمالاً نشان از پاره شدن تاندون چهارسر خارجی است)
عوامل رایج آسیب دیدن تاندون
- چرخش یا فرود نادرست پس از پریدن هنگام ورزش (صدمات غیر تماسی) در حالی که پا روی زمین، و زانو کمی خمیده است.
- صدمه ناگهانی، مانند یک بریدگی (برش) یا یک حمله در فوتبال که زانو با یک ضربه مستقیم و شدید به جلوی زانو
5.سندروم ایلیوتیبیال باند
در صورتی که به این سنروم مبتلا باشید ممکن است صدای زیر را بشنوید:
- صدای قروچه از قسمت بیرونی زانو
و شرایط زیر را احساس کنید:
- احساس زانودرد که با دویدن، دوچرخه‌سواری یا انجام هر فعالیتی که شامل خم و صاف شدن تکراری زانو است، بدتر می‌شود.
عوامل رایج سندروم ایلیوتیبیال:
- تحریک باند ایلیوتیبیال پس از تداوم برخورد با استخوان‌های لگن یا زانو
- دویدن (این بیماری در دوندگان رایج است.)
6.سندروم پلیکا
- در صورت ابتلا به این این سندروم ممکن است صدای زیر را بشنوید:
- صدای شکستن از بخش داخلی زانو
شرایطی که ممکن است حس کنید:
- گرفتگی دردناک در ناحیه کاسه زانو
- حساس شدن زانو در قسمت بالای مفصل
- ناپایداری در حرکت هنگام راه رفتن
- ممکن است بتوانید هنگام لمس کاسه زانو به صورت نوار حساسی درست زیر پوست، پلیکای متورم را احساس کنید.
عوامل رایج سندروم پلیکا:
- صدمه ناشی از آسیب مستقیم و شدید به جلوی زانو.
- در ورزشکاران جوان، دویدن، دوچرخه سواری و فعالیت هایی که حرکات در آن ها تکرارشونده هستند.
7.شکستگی کشکک و تاثیر آن در صدا دادن زانو
در صورت شکستن کشکک زانویتان ممکن است صدای زیر را بشنوید:
- صدای ترک خوردن در هنگام صدمه دیدن زانو
شرایطی که ممکن است تجربه کنید:
- تورم همراه با درد و کبودی و حساسیت به ضربه
- احساس ساییده شدن دو استخوان به یکدیگر
- استحوان زانو به نظر می‌آید مشکل داشته باشد یا از محل خود منحرف شده باشد، به گونه‌ای که پاي مصدوم به نظر کوتاه تر یا به جهت دیگری نسبت به پاي دیگر چرخیده باشد.
عوامل رایج شکستگی در زانو:
- صدمه شدید، مانند برخورد با وسیله نقلیه یا افتادن از ارتفاع بر روی سطح سخت
8.عمل تعویض مفصل زانو
ممکن است بعد از انجام عمل تعویض مفصل زانو صدای زیر را از زانوی خود بشنوید:
- صدای ترق توروق زانو هنگام راه رفتن
و شرایط زیر را تجربه کنید:
- با وجود صدا دادن زانو که ممکن است بعد از عمل تعویض مفصل تجربه کنید، به احتمال زیاد تجربه احساس درد یا علائم دیگر را نخواهید داشت.
چه زمانی برای صدا دادن زانو به پزشک مراجعه کنیم؟
در کل شما باید هر چه زودتر به دنبال درمان باشید، به ویژه پس از آسیب جدی یا افتادن، یا در صورتی که متوجه یکی از علائم زیر شدید:
- یک صدای کلیک یا حس ترک خوردن در استخوان زانو و همچنین احساس اینکه زانو در زمان آسیب دیدن ناگهانی سست می شود.
- درد یا تورم شدید در ناحیه آسیب دیده
- ناتوانی در حرکت دادن زانو
درمان صدای زانو
پزشک با توجه به فاکتور هایی مثل شدت آسیب، سن، وضعیت کلی سلامت جسمانی و سطح فعالیت بیمار روش درمانی را انتخاب و برای بیمار استفاده می کند. گزینه های درمانی و راه های تقویت زانو احتمالی عبارت اند از:
- استفاده از یخ
- تجویز داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
- فیزیوتراپی و تمرینات خانگی
- ماساژ درمانی
- تزریقات استروئیدی
- عمل جراحی مثل آرتروسکوپی زانو
درمان خانگی صدا دادن مفاصل
- تمرینات منظم به زانوهای شما نیرو می دهد. حداقل دوبار در هفته با وزنه یا کش مقاومتی ورزش کنید یا تمریناتی مثل لانژ و اسکات انجام دهید. از پله یا تپه بالا بروید و از دوچرخه ثابت استفاده کنید تا عضلات زانویتان را تقویت کنید.
- حتماً پیش از شروع تمرین گرم کنید. ورزش شدید با عضله های سرد می تواند موجب آسیب دیدن شما شود.
- بدن خود را منعطف نگه دارید. بعد ازاتمام ورزش، تمرینات کششی انجام دهید، این باعث کاهش احتمال آسیب به مفصل شما می شود.
- اگر از قبل تمرینات ورزشی انجام می دهید به تدریج بیشتر ورزش کنید و زمان تمرینات را افزایش دهید.
- از کفش هایی استفاده کنید که کاملاً اندازه پایتان باشد.
- وزن خود را به محدوده استانداردی برسانید که در این صورت فشار وارده بر زانو را کاهش می دهید. اضافه وزن یکی از عوامل مهم در ابتلا به آرتروز زانوی زودرس می باشد.
منابع:
