منظور از پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات (Muscle Strain and Sprain) چیست؟
مردم اغلب تصور میکنند که کشیدگی عضلات و پیچ خوردگی هر دو یک نوع آسیب‌دیدگی هستند در صورتی که اینطور نیست.
پیچ خوردگی ستون فقرات زمانی اتفاق می‌افتد که رباط‌هایی که مفاصل بین مهره‌ای (مفاصل فاسِت) را به هم متصل میکنند، دچار آسیب شوند. این رباط‌ها با جذب فشار وارد شده به ستون فقرات سبب تعادل مهره‌ها، انعطاف‌پذیری ستون فقرات و درنتیجه محافظت از اعصاب و نخاع میشوند.
کشیدگی عضلات زمانی اتفاق می‌افتد که عضلاتی که ستون فقرات را دربر گرفته‌اند و یا تاندون‌هایی که این عضلات را به مهره‌ها متصل میکنند تحت فشار بیش از حد قرار گرفته و دچار کشیدگی شوند.
چه عواملی منجر به پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات میشوند؟
برخی موقعیت‌هایی که شما را بیشتر در معرض خطر پیچ خوردگی و کشیدگی عضلانی قرار میدهند عبارتند از:
- فعالیت‌های ورزشی به صورت حرفه‌ای یا تفننی
- وقوع یک سانحه از جمله زمین خوردن یا لیز خوردن
- بلند کردن اجسام سنگین
- کار کشیدن بیش از حد از عضلات
- وضعیت نامناسب بدن هنگام نشستن یا ایستادن
- حرکات طولانی مدت و تکراری
فاکتورهای خطر آفرین
هر کسی در هر شرایطی میتواند دچار کشیدگی عضلات یا پیچ خوردگی شود. اما موارد زیر احتمال این آسیب دیدگی‌ها را بالا میبرد:
- نداشتن تناسب اندام. اگر بدن در شرایط مناسبی نباشد، عضلات و مفاصل تضعیف شده و حین فعالیت کردن نمیتوانند به خوبی بدن را حمایت کنند.
- گرم نکردن بدن پیش از فعالیت های ورزشی. گرم کردن و سرد کردن، قبل و بعد از تمرین یا فعالیت‌های ورزشی حرفه‌ای، از پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات جلوگیری میکند. به نرمی و آرامی پیش از ورزش بدن را گرم کرده و حرکات کششی انجام دهید تا گستره‌ی حرکتی افزایش یابد.
- خستگی. زمانی که خسته هستید، بدنتان به درستی عمل نمیکند. و این بدان معنا میباشد که هنگام تمرین کردن بدن وضعیت مناسبی نخواهد داشت. بنابراین بهتر است تا بین روزهای تمرینتان فاصله قرار دهید تا بدن فرصت استراحت و بهبودی را داشته باشد.
- شرایطِ محیط اطراف. هنگام راه رفتن باید مراقب سطوح خیس، لیز و یخ زده باشید، زیرا اینگونه سطوح خطرناک هستند. این موارد از جمله فاکتورهایی هستند که کنترل آنها از اختیار شما خارج است، اما آگاهی از آنها میتواند به شما کمک کند تا از آسیب‌دیدگی احتمالی جلوگیری کنید.
پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات با چه علائمی همراه است؟
پیچ خوردگی یا کشیدگی عضلات در ستون فقرات گردنی اغلب با درد همراه است. البته در اثر کشیدگی عضلات گردنی فرد ممکن است علاوه بر درد دچار سفتی گردن نیز شود.
خون‌ریزی در محل پاره شدن فیبر‌های عضلانی میتواند در آن ناحیه سبب درد، تورم و حساسیت گردد. درد چند دقیقه بعد از آسیب‌دیدگی ممکن است فرونشیند و شما تصور کنید که بهبود یافته‌اید در صورتی که پس از چند ساعت، این درد و گرفتگی گردن به بیشترین حالت خود می‌رسد. درد ناشی از پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات گردن میتواند به شانه هم سرایت نماید.
علائم پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات در ستون فقرات قفسه سینه‌ای و کمری، شامل درد و انقباض غیر ارادی عضلات در ناحیه‌ی آسیب دیده میباشد. همچنین ممکن است حین خم شدن و چرخیدن هم دچار مشکل شوید.
اگر سایر بخش‌های ستون فقرات مانند دیسک‌های بین مهره‌ای دچار مشکل نشده باشند، شما نباید دچار علائم نورولوژیکی شوید، مانند: دردهای پخش شونده (دردهایی که در تمامی اعضای مربوط به عصب‌دهی یک نورون پخش میشود).
اگر آسیب وارد شده به ستون فقرات سبب تحت فشار قرار دادن ریشه‌های عصبی (که به آن رادیکلوپاتی میگویند) یا تنگ شدن مجرای نخاعی (که به آن Stenosis میگویند) شود، شما در نواحی از بدن که مربوط به عصب آسیب‌دیده میشود، احساس ضعف و بی‌حسی خواهید داشت. در شرایط وخیم‌تر، آسیب وارد شده به عصب میتواند سبب شود تا کنترل ادرار و مدفوع را از دست بدهید.
تفاوت اصلی در علائم این دو عارضه این است که در پیچ خوردگی، ممکن است اطراف مفصل آسیب دیده کبود شود درحالیکه در کشیدگی ممکن است عضلات اطراف مفصل آسیب دیده دچار اسپاسم عضلانی (گرفتگی غیر ارادی عضلات) شوند.
پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات چگونه تشخیص داده میشوند؟
برای تشخیص پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات، پزشک ابتدا به بررسی پیشینه‌ی پزشکی و انجام معاینات جسمانی میپردازد. پزشک از شما میخواهد تا چگونگی آسیب دیدگی، محل درد، مدت زمانی که طول میکشد تا درد متوقف گردد، نواحی دیگر بدن که تحت تاثیر آسیب‌دیدگی قرار گرفته‌اند، حرکاتی که درد را تشدید میکنند یا تسکین میدهند و در نهایت اینکه آیا تاکنون به ستون فقرات شما آسیب دیگری وارد شده است یا خیر، را شرح دهید. در طول انجام معاینات جسمانی، پزشک به ارزیابی توانایی جسمانی، رفلکس‌ها و گستره‌ی حرکتیتان در نواحی آسیب دیده میپردازد.
پزشک برای تشخیص مطمئن‌تر، ممکن است برایتان انجام تصویربرداری پرتوی ایکس از ستون فقرات را تجویز کند. هر چند در تصویر پرتوی ایکس، بافت‌های نرم مانند عضلات، تاندون‌ها و رباط‌ها دیده نمی‌شوند اما پزشکان اغلب زمانی که شما کمردرد یا گردن‌درد دارید برای اینکه احتمال شکستگی، وجود تومور و یا تحلیل رفتن دیسک بین مهره‌ای در آن نواحی را به عنوان عوامل ایجاد درد رد کنند، تصویربرداری پرتوی ایکس را تجویز میکنند. گاهی پزشک به منظور ارزیابی دیسک‌های بین مهره‌ای، رباط‌ها، نخاع و ریشه‌های عصبی، ممکن است برایتان تست‌های تشخیصی بیشتری مانند سی‌تی اسکن و ام‌آر‌آی را تجویز کند.
چه روش‌هایی برای درمان پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات وجود دارد؟
درمان بدون نیاز به جراحی
درمان پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات معمولا از راه‌های بدون نیاز به جراحی و همراه با فیزیوتراپی انجام می‌گیرد مانند: حرکت دادن و تحت فشار قرار دادن استخوان‌ها و عضلات (Manipulation)، استفاده از پک یخ، تحریک الکتریکی، انجام حرکات ورزشی برای بهبود گستره‌ی حرکتی و توانایی جسمی، و ماساژ دادن (Massage). گاهی اوقات نیز از کمربند طبی (Brace) برای ثابت نگه‌داشتن مفاصل استفاده میشود. هرچند داشتن اندکی تحرک با احتیاط نسبت به عدم تحرک نتیجه‌ی بهتری در بهبود پیچ خوردگی و کشیدگی عضلات دارد ، اما در هر صورت ممکن است پزشک برای کوتاه مدت تجویز نماید. همچنین پزشک برای تسکین درد ممکن است داروهای مسکنی مانند: داروهای شل کننده ی عضلات و داروهای ضد التهابِ فاقد استروئید (NSAIDs) را تجویز کند. اگر ستون فقرات شما دچار مشکل حادتری نباشد، برای درمان این دو عارضه نیازی به جراحی نخواهد بود.
مراجع:
